Bách Dụ Kinh, Dụ thứ 58
Xưa nước Ma-la có người dòng sát-đế-lợi bị trọng bệnh, biết sẽ chết, gọi hai người con trai lại trối: “Cha chết rồi của cải chia nhau cho đàng hoàng.” Hai người con trai theo lời cha dạy, cha chết rồi lấy của cải chia làm hai, người anh trách người em chia không đều. Lúc ấy có ông già ngu nói: “Để tau bày cho cách chia tài sản công bằng. Có chi đem chia ra hai hết. Chia như thế nào? Áo quần cắt đôi ra, mâm chén đập ra hai, lu vại đập ra hai, tiền cũng chẻ ra làm hai. Tất cả tài vật đem phá ra hai hết.” Chia của như thế người ta cười cho.
Giống như ngoại đạo lệch về phân biệt luận. Luận môn có bốn loại: (i) quyết định đáp luận môn, như ai cũng chết, gọi là quyết định đáp luận môn. Chết tất có [luân hồi tái] sinh, gọi là ứng phân biệt mà luận đáp, hết ái dục sẽ không còn sinh, hiển nhiên có ái dục tất có sinh, gọi là (ii) phân biệt đáp luận môn. Có người cật vấn có phải người là tối thắng không? Đáp lại rằng: “Ông hỏi tam ác đạo? Hay hỏi về chư thiên? Nếu hỏi về tam ác đạo thì đúng người là tối thắng; nếu hỏi về chư thiên thì người không so với trời được.” Nghị luận như thế, gọi là (iii) phản vấn đáp luận môn. Nếu [ngoại đạo] hỏi mười bốn vấn nạn, như thế giới và chúng sinh hữu biên hay vô biên, hữu chung thủy hay vô chung thủy và những vấn đề tương tự [mà thường nhân không liễu giải được], thì Phật bỏ, đáp bằng cách không đáp, như thế gọi là (iv) trí đáp luận môn置答論門. Chư ngoại đạo ngu si tự cho là trí tuệ, phá bốn loại biện luận làm ra một cái phân biệt luận, thí như người ngu kia chia tiền của mà phá tất cả ra làm hai vậy.
百喻經
Comments
Post a Comment