Dụ 21. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh
Xưa con gái Long Vương đi chơi bị bọn chăn trâu trói lại đánh. Quốc vương xuất cung đi thị sát, thấy long nữ liền cởi trói cho đi. Long Vương hỏi con gái vì sao mà khóc, long nữ đáp, ‘Quốc vương khi không đánh con.’ Long Vương nói, ‘Vua ấy thường nhân từ, sao đánh người vô cớ?’ Long Vương đêm đến biến thành một con rắn, bò vô dưới giường nghe lén vua. Vua nói phu nhân, ‘Trẫm đi đường thấy bé gái bị bọn chăn trâu đánh, trẫm cứu em ấy rồi cho đi.’ Long Vương hôm sau biến thành người tới gặp vua và nói, ‘Ta chịu đại ân của vua, hôm qua con gái ta bị người ta đánh, may có vua tới cứu. Ta là Long Vương, khanh muốn chi ta cho.’ Vua nói bảo vật có nhiều rồi, chỉ xin hiểu tiếng nói của các loài súc thú. Long Vương bảo vua trai giới bảy ngày, xong bảy ngày sẽ hiểu, cẩn thận chớ để cho người khác biết.
Thế là một hôm vua và phu nhân ăn cơm với nhau, thấy kiến cái nói kiến đực đi lấy cơm. Kiến đực bảo, ‘Ai tự lấy nấy.’ Kiến cái kêu, ‘Bụng em khó chịu.’ Vua lỡ miệng cười, phu nhân hỏi vua vì sao mà cười, vua im lặng. Sau lại cùng phu nhân ngồi chơi, thấy bầy kiến bò trên tường đụng phải nhau, cãi cọ, đá nhau rớt xuống đất, vua lại lỡ mồm cười. Phu nhân hỏi, ‘Cười cái chi rứa?’ Hỏi ba lần mà vua chỉ đáp, ‘Trẫm không nói mô.’ Phu nhân dọa, ‘Nếu bệ hạ không nói thì thiếp tự sát.’ Vua đáp, ‘Đợi trẫm đi về nói cho.’
Sau đó vua xuất hành. Long Vương hóa làm đàn dê mấy trăm con qua sông, có con dê cái đang mang thai kêu con dê đực, ‘Anh quay lui đón em.’ Dê đực đáp, ‘Anh thật không đưa em qua được.’ Dê cái dọa, ‘Anh không đưa em qua em tự sát cho mà coi. Anh không thấy quốc vương còn vì vợ mà chết hay sao!’ Dê đực đáp, ‘Tên vua ấy ngu mới vì vợ mà chết, em mà chết bộ tưởng anh hết dê cái hay sao?’ Vua nghe vậy nghĩ bụng, ‘Mình là vua một nước mà trí tuệ chẳng bằng con dê hay sao?’ Vua quay về, phu nhân nói, ‘Nếu bệ hạ không nói thiếp tự sát cho coi.’ Vua đáp, ‘Em đi mà tự sát, trong cung trẫm còn nhiều đàn bà lắm, đâu cần phải vì riêng em.’
Sư nói, ‘Đàn ông ngu si chiều theo lòng dục đàn bà, ấy là sát thân.’
văn
昔龍王女出遊,為牧牛者所縛捶,國王出行界,見女便解之便使去。龍王問女:「何因啼泣?」女言:「國王枉捶我。」龍王曰:「此王常仁慈,何橫捶人?」龍王冥作一蛇,於床下聽王,王語夫人:「我行見小女兒為牧牛人所捶,我解使去。」龍王明日人現,來與王相見,語王:「王有大恩在我許,女昨行為人所捶,得王往解之,我是龍王也,在卿所欲得。」王言:「寶物自多,願曉百畜獸所語耳。」龍王言:「當齋七日,七日訖來語,慎勿令人知也。」
如是王與夫人共飯,見蛾雌語雄取飯,雄言:「各自取。」雌言:「我腹不便。」王失笑,夫人言:「王何因笑?」王默然,後與夫人俱坐,見蛾緣壁相逢,諍共鬪墮地,王復失笑。夫人言:「何等笑?」如是至三,言:「我不語汝。」夫人言:「王不相語者我當自殺。」王言:「待我行還語汝。」
王便出行。龍王化作數百頭羊度水,有懷妊牸羊呼羝羊:「汝還迎我。」羝羊言:「我極不能度汝。」牸言:「汝不度我,我自殺。汝不見國王當為婦死。」羝羊言:「此王癡為婦死耳,汝便死謂我無牸羊也。」王聞之,王念:「我為一國王,不及羊智乎?」王歸,夫人言:「王不為說者當自殺耳。」王言:「汝能自殺善,我宮中多有婦女,不用汝為。」師曰:「癡男子坐婦欲殺身也」。
Âm
Tích Long Vương nữ xuất du, vi mục ngưu giả sở phược chúy, quốc vương xuất hành giới, kiến nữ tiện giải chi tiện sử khứ. Long Vương vấn nữ hà nhân đề khấp, nữ ngôn, ‘Quốc vương uổng chúy ngã.’ Long Vương viết, ‘Thử vương thường nhân từ, hà hoành chúy nhân?’ Long Vương minh tác nhất xà, ư sàng hạ thính vương, vương ngứ phu nhân, ‘Ngã hành kiến tiểu nữ nhi vi mục ngưu nhân sở chúy, ngã giải sử khứ.’ Long Vương minh nhật nhân hiện, lai dữ vương tương kiến, ngứ vương, ‘Vương hữu đại ân tại ngã hứa, nữ tạc hành vi nhân sở chúy, đắc vương vãng giải chi, ngã thị Long Vương dã, tại khanh sở dục đắc.’ Vương ngôn, ‘Bảo vật tự đa, nguyện hiểu bách súc thú sở ngữ nhĩ.’ Long Vương ngôn, ‘Đương trai thất nhật, thất nhật cật lai ngữ, thận vật lệnh nhân tri dã.’
Như thị vương dữ phu nhân cộng phạn, kiến nga thư ngứ hùng thủ phạn, hùng ngôn các tự thủ. Thư ngôn, ‘Ngã phúc bất tiện.’ Vương thất tiếu, phu nhân ngôn vương hà nhân tiếu, vương mặc nhiên. Hậu dữ phu nhân câu tọa, kiến nga duyên bích tương phùng, tránh cộng đấu đọa địa, vương phục thất tiếu. Phu nhân ngôn hà đẳng tiếu, như thị chí tam, ngôn, ‘Ngã bất ngứ nhữ.’ Phu nhân ngôn, ‘Vương bất tương ngứ giả ngã đương tự sát.’ Vương ngôn, ‘Đãi ngã hành hoàn ngữ nhữ.’
Vương tiện xuất hành. Long Vương hóa tác sổ bách đầu dương độ thủy, hữu hoài nhâm tự dương hô đê dương, ‘Nhữ hoàn nghênh ngã.’ Đê dương ngôn, ‘ngã cực bất năng độ nhữ.’ Tự ngôn, ‘Nhữ bất độ ngã, ngã tự sát. Nhữ bất kiến quốc vương đương vi phụ tử.’ Đê dương ngôn, ‘Thử vương si vi phụ tử nhĩ, nhữ tiện tử vị ngã vô tự dương dã.’ Vương văn chi, vương niệm, ‘Ngã vi nhất quốc vương, bất cập dương trí hồ?’
Vương quy, phu nhân ngôn, ‘Vương bất vi thuyết giả đương tự sát nhĩ.’ Vương ngôn, ‘Nhữ năng tự sát thiện, ngã cung trung đa hữu phụ nữ, bất dụng nhữ vi.’
Sư viết, si nam tử tọa phụ dục sát thân dã.
Comments
Post a Comment