Tạp Thí Dụ Kinh. Dụ 4
Xưa có đạo nhân lên núi cầu đạo. Trên núi có nhiều rắn, đạo nhân sợ rắn nên dọn một cội cây để ở, giường đệm kê cao lên. Hễ tọa thiền nhập định thì bạc nhược muốn ngủ không sao gượng được. Có thiên nhân ở trên không trung cười cho biết mà tỉnh dậy, đạo nhân thản nhiên ngủ không chịu tỉnh. Thiên nhân tìm cách dọa cho đạo nhân sợ để hết ngủ mê. Đợi đến đêm vắng thiên nhân hú, ‘U, u, đạo nhân ơi có rắn độc.’ Đạo nhân kinh hoảng, thắp đèn tìm khắp mà không thấy. Thiên nhân làm vậy nhiều lần, đến lúc đạo nhân nổi khùng mắng, ‘Thiên nhân vì sao phạm tội lưỡng thiệt? Lần nào tìm cũng không thấy, vì sao cứ nhè tôi mà hú rồi nói có rắn độc?’ Thiên nhân đáp đạo nhân, ‘Tại sao không quán chiếu rắn độc trong thân? Trong thân có bốn loại rắn chưa trừ, hà cớ tìm rắn ngoài thân?’
Đạo nhân nghe thiên nhân nói liền phản tỉnh tư duy, quán những thứ chất chứa trong thân, mới biết thân tứ đại này thường bị ngũ uẩn và lục suy nhận chìm, từ vô số kiếp nay chưa giải thoát. Ngay lúc ấy liễu ngộ tứ đế, khổ, không, và vô ngã. Trời chưa sáng, tăng nhân dứt sạch phiền não, tâm khai giải, đầy đủ lục thần thông, chứng đắc La-hán.
Văn
昔道人於山中學道。山中多有蝮蛇,道人畏之,便依一樹下,高布床褥,坐禪念定,而但苦睡,不能自制。天人則於空中笑,覺之,遂睡不解。天人因作方便,欲恐令不睡。極夜,天人言:“咄!咄!道人,毒蛇來矣!”道人大怖,便然燈火,遍求之不見。天人數數不止,道人乃更恚曰:“天人何以犯兩舌①?都不見物,云何為言,言毒蛇?”天人語道人:“何不自觀內毒蛇?身中有四蛇②不除,如何更從外求之乎?”道人聞天人語,即自思惟,觀身曆藏,乃知四大為五陰、六衰③所沉沒,無數劫來,至今未脫,即解四諦、苦、空、非身。天未曉,漏盡④意解,六通具足,得羅漢。
chú thích
(theo https://8book.com/read/107092/?26369)
①兩舌 lưỡng thiệt. Hai lưỡi, nói láo, một trong ‘bát giới’ của nhà Phật.
②四蛇 tứ xà, dụ cho tứ đại. Thân do tứ đại hợp thành, nếu tứ đại không hòa hợp thì thân sinh bệnh mà tâm bất an, tứ đại vì thế ví như bốn con rắn hòa hợp nhau mà ở chung một chỗ.
③六衰 lục suy, sáu món lục trần (sắc thanh hương vị xúc pháp) che lấp chân tâm, làm tâm điên đảo, chìm đắm trong biển phiền não.
④漏盡 lậu tận. Lậu chỉ phiền não, phàm phu bị phiền não bức bách. Tu hành làm cho lục căn thanh tịnh, bổn tâm dứt hết phiền não gọi là lậu tận.
Âm
Tích đạo nhân ư sơn trung học đạo. Sơn trung đa hữu phúc xà. Đạo nhân úy chi, tiện y nhất thụ hạ, cao bố sàng nhục tọa thiền niệm định, nhi đãn khổ thụy, bất năng tự chế. Thiên nhân tắc ư không trung tiếu, giác chi, toại thụy bất giải. Thiên nhân nhân tác phương tiện, dục khủng lịnh bất thụy. Cực dạ thiên nhân ngôn ‘Đốt đốt đạo nhân, độc xà lai hĩ! Đạo nhân đại bố, tiện nhiên đăng hỏa, biến cầu chi bất kiến. Thiên nhân số số bất chỉ, đạo nhân nãi cánh khuể viết, ‘Thiên nhân hà dĩ phạm lưỡng thiệt? Đô bất kiến vật, vân hà vi ngôn ngôn độc xà.’ Thiên nhân ngứ đạo nhân, ‘Hà bất tự quán nội độc xà? Thân trung hữu tứ xà bất trừ, như hà cánh tòng ngoại cầu chi hồ?’ Đạo nhân văn thiên nhân ngữ tức tự tư duy. Quán thân lịch tàng, nãi tri tứ đại vi ngũ ấm lục suy sở trầm một, vô số kiếp lai chí kim vị thoát. Tức giải tứ đế khổ không phi thân. Thiên vị hiểu lậu tận ý giải, lục thông cụ túc, đắc La-hán.
雜譬喻經
Comments
Post a Comment