Skip to main content

Chương I - X

1. Phật nói: “Lìa người thân, rời cuộc sống thế tục để tìm đạo thì gọi là sa-môn. Thường giữ hai trăm năm mươi giới, theo bốn phép chân thật cho tới khi tâm được thanh tịnh, thành A-la-hán. Bậc A-la-hán có thể bay lên không trung và có sức biến hóa, giữ mạng sống lâu và làm kinh động trời đất. Thứ đến là bậc A-na-hàm, hết thọ mạng thì hồn linh bay về cõi trời thứ mười chín và đắc A-la-hán tại đó; thứ đến là bậc Tư-đà-hàm, bậc Tư-đà-hàm còn một lần sinh lên cõi trên và một lần trở lại cõi trần thì đắc A-la-hán; thứ đến là Tu-đà-hoàn, bậc Tu-đà-hoàn thêm bảy lần chết và bảy lần sinh nữa sẽ đắc A-la-hán. Người đã trừ được lòng dục thì ví như đã chặt hết tay chân, không còn dùng trở lại nữa.”

佛言:「辭親出家為道,名曰沙門,常行二百五十戒,為四真道行,進志清淨,成阿羅漢。阿羅漢者,能飛行變化,住壽命,動天地;次為阿那含,阿那含者,壽終魂靈上十九天,於彼得阿羅漢;次為斯陀含,斯陀含者,一上一還,即得阿羅漢;次為須陀洹,須陀洹者,七死七生,便得阿羅漢;愛欲斷者,譬如四支斷,不復用之。」

Phật ngôn: “Từ thân xuất gia vị đạo, danh viết sa-môn, thường hành nhị bách ngũ thập giới, vị tứ chân đạo hành, tiến chí thanh tịnh, thành A-la-hán. A-la-hán giả, năng phi hành biến hóa, trụ thọ mệnh, động thiên địa; thứ vi A-na-hàm, A-na-hàm giả, thọ chung hồn linh thượng thập cửu thiên, ư bỉ đắc A-la-hán; thứ vi Tư-đà-hàm, Tư-đà-hàm giả, thất thượng nhất hoàn, tức đắc A-la-Hán; thứ vi Tu-đà-hoàn, Tu-đà-hoàn giả, thất tử thất sinh, tiện đắc A-la-hán; ái dục đoạn giả, thí như tứ chi đoạn, bất phục dụng chi.

3. Bụt nói: “Bỏ tóc cạo râu làm sa-môn, thọ nhận đạo pháp, bỏ hết của cải, chỉ xin cho đủ sống, ngày ăn một bữa, đêm ngủ dưới cây, cẩn thận canh phòng cho khỏi quay trở lại [lối sống cũ]! Cái khiến cho người ta ra tối tăm và xấu xa là mê đắm và dục vọng.”

佛言:「除鬚髮,為沙門,受道法,去世資財,乞求取足,日中一食,樹下一宿,慎不再矣!使人愚弊者,愛與欲也。」

Phật ngôn: “Trừ tu phát, vi sa-môn, thọ đạo pháp, khử thế tư tài, khất cầu thủ túc, nhật trung nhất thực, thụ hạ nhất túc. Thận bất tái hĩ! Sử nhân ngu tệ giả, ái dữ dục dã.

4. Bụt nói: “Chúng sinh có mười điều nếu làm được sẽ nên lành, nếu không làm được sẽ nên dữ. Mười điều ấy thân có ba, miệng có bốn và ý có ba. Ba điều ở thân là: giết sinh mạng, trộm cắp, tà dâm; bốn điều ở miệng là: nói lời tráo trở, chửi rủa, nói xằng bậy, nói thêu dệt; ba điều ở ý là: ghen tị, tức giận, và mù quáng, không tin ba bậc đáng tôn kính, và lấy điều tà vạy cho làm ngay thẳng. Người tại gia làm được năm điều mà không lười biếng thoái lui, tiến lên làm trọn mười điều

thì chắc chắn đạt đạo.”

佛言:「眾生以十事為善,亦以十事為惡。身三、口四、意三。身三者:殺、盜、婬;口四者:兩舌、惡罵、妄言、綺語;意三者:嫉、恚、癡,不信三尊,以邪為真。優婆塞行五事,不懈退,至十事,必得道也。」

Phật ngôn: “Chúng sinh dĩ thập sự vi thiện, diệc dĩ thập sự vi ác. Thân tam, khẩu tứ, ý tam. Thân tam giả: sát, đạo, dâm; khẩu tứ giả: lưỡng thiệt, ác mạ, vọng ngôn, khỉ ngữ; ý tam giả: tật, khuể, si, bất tín tam tôn, dĩ tà vi chân. Ưu-bà-tắc hành ngũ sự, bất giãi thoái, chí thập sự, tất đắc đạo dã.

5. Bụt nói: “Kẻ có nhiều tội lỗi mà không biết tự hối, không đình chỉ tâm gây tội thì tội quay trở lại thân như nước quy về biển cả, ngày một sâu rộng; có điều ác mà biết là ác, sửa mình làm lành thì tội ngày một tiêu diệt, sau cùng sẽ đắc đạo.”

佛言:「人有眾過,而不自悔,頓止其心,罪來歸身,猶水歸海,自成深廣矣;有惡知非,改過得善,罪日消滅,後會得道也。」

Phật ngôn: “Nhân hữu chúng quá, nhi bất tự hối, đốn chỉ kì tâm, tội lai quy thân, do thủy quy hải, tự thành thâm quảng hĩ; hữu ác tri phi, cải quá đắc thiện, tội nhật tiêu diệt, hậu hội đắc đạo dã.”

6. Bụt dạy: “Có người cáo buộc mình làm điều bất thiện thì mình hãy lấy từ tâm che chở cho người ấy; kẻ lấy ác ý đối với mình thì mình hãy lấy điều thiện đáp lại họ, phúc đức tất ở lại với mình mà nghiệp dữ sẽ trở lại với người kia.”

佛言:「人愚吾以為不善,吾以四等慈護濟之;重以惡來者,吾重以善往,福德之氣,常在此也;害氣重殃,反在于彼。」

Phật ngôn: “Nhân ngu ngô dĩ vi bất thiện, ngô dĩ tứ đẳng từ hộ tế chi; trọng dĩ ác lai giả, ngô trọng dĩ thiện vãng, phúc đức chi khí, thường tại thử dã; hại khí trọng ương phản tại vu bỉ.”

7. Có người nghe nói Bụt hành đại nhân từ, nhận hết mọi điều dữ về mình mà cho đi điều lành cho nên tìm tới thóa mạ Bụt. Bụt ngồi im không đáp, thương xót kẻ kia bị ngu si điên đảo sai sử. Đợi cho thóa mạ dứt Bụt mới hỏi: “Anh lấy lễ vật đem tặng người ta, người ta không nhận thì lễ vật đó như thế nào?” Người kia đáp: “Thì mình giữ lại.” “Nay anh nhục mạ tôi, tôi cũng không nhận thì anh tự giữ lại cho mình, đó là cái họa cho thân anh! Như tiếng vang ứng với âm thanh, ảnh đi theo hình không thể tách rời, [mọi sự đều có báo ứng]; anh nên răn mình chớ làm ác.”

有人聞佛道守大仁慈,以惡來,以善往,故來罵。佛默然不答,愍之癡冥狂愚使然。罵止,問曰:

「子以禮從人,其人不納,實禮如之乎?」曰:「持歸。」「今子罵我,我亦不納,子自持歸,禍子身矣!猶響應聲,影之追形,終無免離,慎為惡也。」

Hữu nhân văn Phật đạo thủ đại nhân từ, dĩ ác lai, dĩ thiện vãng, cố lai mạ. Phật mặc nhiên bất đáp, mẫn chi si minh cuồng ngu sử nhiên. Mạ chỉ, vấn viết: “Tử dĩ lễ tòng nhân, kì nhân bất nạp, thực lễ như chi hồ?” Viết: “Trì quy.” “Kim tử mạ ngã, ngã diệc bất nạp, tử tự trì quy, họa tử thân hĩ! Do hưởng ứng thanh, ảnh chi truy hình, chung vô miễn li, thận vi ác dã.”

8. Bụt dạy: “Kẻ dữ hại người hiền giống như ngước mặt lên trời nhổ nước bọt, nước bọt không làm bẩn trời mà rơi xuống làm bẩn mình; ngược gió tung bụi ném người, bụi không làm bẩn người mà bay trở lại làm bẩn mình. Người hiền không hại được mà mình thì bị họa diệt thân.

佛言:「惡人害賢者,猶仰天而唾,唾不污天,還污己身;逆風坋人,塵不污彼,還坋于身。賢者不可毀,禍必滅己也。」

Phật ngôn: “Ác nhân hại hiền giả, do ngưỡng thiên nhi thóa, thóa bất ô thiên, hoàn ô kỉ thân; nghịch phong ... nhân, trần bất ô bỉ, hoàn ... ư thân. Hiền giả bất khả hủy, họa tất diệt kỉ dã.”

9, 10. Bụt dạy: “Người cầu đạo cho dù vì thương người mà bố thí cũng chưa phải là cầu đại trí. Thủ chí phụng đạo phúc còn lớn hơn; thấy người hành đạo chân chính mà hoan hỉ giúp sức người ấy phúc cũng lớn. Có người hỏi lại: “Phúc ấy không bị giảm sao?” Phật đáp: “Cũng như cây đuốc thắp lửa, dù trăm ngàn người mỗi người cầm một cây đuốc tới thắp lửa rồi đi, lấy lửa đó nấu ăn, thắp sáng thì lửa kia vẫn như cũ. Phúc lành cũng như vậy.”

佛言:「夫人為道務博愛,博哀施德莫大施。守志奉道,其福甚大;睹人施道,助之歡喜,亦得福。」 質曰:「彼福不當減乎?」 佛言:「猶若炬火,數千百人,各以炬來,取其火去,熟食、除冥;彼火如故,福亦如之。」

Phật ngôn: “Phù nhân vị đạo vụ bác ái, bác ai thí mạc đại thí. Thủ chí phụng đạo, kì phúc thậm đại; đổ nhân thí đạo, trợ chi hoan hỉ, diệc đắc phúc báo.” Chất viết: “Bỉ phúc bất đương giảm hồ?” Phật ngôn: “Do nhược cự hỏa, sổ thiên bách nhân, các dĩ cự lai, thủ kì hỏa khứ, thục thực, trừ minh; bỉ hỏa như cố, phúc diệc như chi.”

Comments

Popular Posts

41. Nhị Quỷ Tranh Bửu Bối (Bách Dụ Kinh)

Bách Dụ Kinh, Dụ thứ 41 Xưa có hai con quỷ đói chung nhau một cái rương nhỏ, một cây gậy và một chiếc guốc. Chúng nảy ra tranh chấp, con nào cũng muốn được ý mình, cãi cọ kịch liệt hết ngày mà không phân xử được. Lúc ấy có người đi tới thấy vậy hỏi, ‘Cái rương, cây gậy và chiếc guốc có chi kì dị mà chúng mày tranh chấp ghê vậy?’ Quỷ đáp, ‘Cái rương này của bọn tao có thể xuất ra đủ thứ, áo quần, ăn uống, giường đệm, ngọa cụ; hết thảy những thứ vật dụng hàng ngày đều từ nó mà ra. Cầm cây gậy này thì oán địch sẽ quy phục, không dám tranh với mình nữa. Mang chiếc guốc này thì có thể khiến người ta bay đi không quái ngại.’ Người ấy nghe thế liền bảo hai con quỷ, ‘Hai đứa bây tránh ra một chút, để tao chia đều cho.’ Bọn quỷ nghe nói vậy liền tránh ra xa. Người ấy ngay tức khắc ôm rương, chụp lấy gậy và xỏ guốc bay mất, hai con quỷ ngơ ngác, tranh nhau cuối cùng không được chi. Người kia nói với quỷ ‘Những thứ bọn bây tranh nhau ta lấy đi hết rồi, bây giờ không có chi phải tranh đoạt nhau nữ...

55. Xá-lợi-phất Đi Thăm Phật Duy-vệ

Dụ 55. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh văn 昔佛遣舍利弗,西至維衛莊嚴剎土,問訊彼佛三事:「佛身安隱不?說法如常不?受者增進不?」舍利弗即承佛威神往詣彼剎,宣令如是。彼佛報言:「皆悉安隱。」於時彼佛轉阿惟越致輪,為七住菩薩說法,舍利弗聞之,從彼剎還,姿色光明行步勝常。佛告舍利弗:「汝到彼,何故侅步怡悅如是。」舍利弗白佛言:「譬如貧家飢凍之人得大珍寶如須彌山,寧歡喜不?」佛言:「甚善!」舍利弗言:「我到彼剎,得聞彼佛說阿惟越致深奧之事,是以欣踊不能自勝。」佛言:「善哉!如汝所言。」佛語舍利弗:「譬如長者大迦羅越,純以紫磨金、摩尼珠為寶,內有掃除銅鐵鉛錫 棄在於外糞壤之中,有貧匱者喜得持歸,言我大得迦羅越寶,寧是長者珍妙寶非?」答言:「非也。」佛語舍利弗:「汝所聞得,如是貧者,彼佛所說但十住事及在舉中清淨之者 ,汝所聞者不足言耳。」舍利弗即愁毒,如言我謂得寶,反是鉛錫。舍利弗說是事時,無央數人皆發無上平等度意,無央數人得阿惟顏住也。 Âm  Tích Phật khiển Xá-lợi-phất, tây chí Duy-vệ trang nghiêm sát thổ, vấn tấn bỉ Phật tam sự, ‘Phật thân an ẩn bất? Thuyết pháp như thường bất? Thụ giả tăng tiến bất?’ Xá-lợi-phất tức thừa Phật uy thần vãng nghệ bỉ sát, tuyên lệnh như thị. Bỉ Phật báo ngôn giai tất an ẩn. Ư thời bỉ Phật chuyển a-duy-việt-trí luân, vi thất trụ bồ-tát thuyết pháp, Xá-lợi-phất văn chi, tòng bỉ sát hoàn, tư sắc quang minh hành bộ thắng thường. Phật cáo Xá-lợi-phất, ‘Nhữ đáo bỉ, hà cố ? bộ di duyệt như thị?’ Xá-lợi-phất bạch Phật ngôn, ‘Thí như bần gia cơ đống chi nhân đắc đại trân...

82. Phật Nói Cho Chúng Tì-khâu Biết Tai Hoạn Của Lợi Dưỡng

Truyện 82. Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 7  Lúc đó Như Lai ở nước Xá-vệ, chán lợi dưỡng. Có một khu rừng sâu tên là Tham Trang Nghiêm, Ngài tránh nạn lợi dưỡng nên đi vào rừng ấy. Trong rừng có chùa, có vị la-hán tên Na-dặc-ca làm tự chủ. Phật tới rừng ấy thì hôm sau nhiều người đem áo tới cúng dường, chật cả khu rừng. Phật nói: “Ta không dùng lợi dưỡng, nhưng lợi dưỡng thường theo ta.” Có một vạn hai ngàn tì-khâu cũng tới chỗ đó. Phật nói chư tì-khâu: “Lợi dưỡng là thứ đại tai hại, thường gây chướng nạn, tới cả la-hán cũng bị lợi dưỡng gây chướng nạn.” Tì-khâu hỏi: “Gây những chướng nạn chi?” Phật đáp: “Lợi dưỡng có những cái hại sau: phá bì, phá nhục, phá cốt, phá tuỷ. Phá như thế nào? Phá da trì giới, thịt thiền định, xương trí tuệ, và tủy thiện tâm vi diệu.” Chư tì-khâu một vạn hai ngàn người đều gom tam y lục vật hành a-luyện-nhã, không lấy thêm vật chi khác. Phật liền tán thán: “Thiện tai, thiện tai! Biết hành trì phép a-luyện-nhã. Phép này của ta là phép thiểu dục, chẳng phải đa d...

49. Vua Biết Đầu Mình Dơ Duốc

Dụ 13. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh văn 昔有國王,行常過佛為作禮,不避泥雨。傍臣患之,自相與語:「王作意何以煩碎乃爾?」王耳聞之,王還宮勅臣下行求百獸頭及人頭一枚來。臣下白王言已具.王令於市賣之,皆售,人頭不售。臣下白言:「賣百獸頭皆售,此人頭臭爛初無買者。」王語傍臣:「汝曹不解耳祕。前者過佛所,為佛作禮,汝曹言:『王意煩碎。』欲知我頭者,如此死人頭,不潔淨,當以求福可得上天,汝曹愚癡不知,反言煩乎?」傍臣言:「實如大王所說。」叩頭謝過。臣等愚不及王。後復出,臣等皆下馬為佛作禮,以王為法也。 âm Tích hữu quốc vương, hành thường quá Phật vi tác lễ, bất tị nê vũ, bàng thần hoạn chi, tự tương dữ ngữ, vương tác ý hà dĩ phiền toái nãi nhĩ. Vương nhĩ văn chi, vương hoàn cung sắc thần hạ hành cầu bách thú đầu cập nhân đầu nhất mai lai. Thần hạ bạch vương ngôn dĩ cụ, vương lệnh ư thị mại chi. Giai thụ, nhân đầu bất thụ.’ Thần hạ bạch ngôn, ‘Mại bách thú đầu giai thụ, thử nhân đầu xú lạn sơ vô mãi giả.’ Vương ngữ bàng thần, ‘Nhữ tào bất giải nhĩ bí. Tiền giả quá Phật sở, vi Phật tác lễ, nhữ tào ngôn vương ý phiền toái. Dục tri ngã đầu giả như thử tử nhân đầu bất khiết tịnh, đương dĩ cầu phúc khả đắc thượng thiên, nhữ tào ngu si bất tri, phản ngôn phiền hồ?’ Bàng thần ngôn, ‘Thật như đại vương sở thuyết.’ Khấu đầu tạ quá, ‘thần ...