Skip to main content

27. Hai Anh Em Cùng Xuất Gia

Truyện 27. Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 3. 

Đời quá khứ có hai anh em vui thích Phật pháp, xuất gia học đạo. Người anh tinh cần, tập nhiều thiện pháp, tu a-luyện hạnh, chỉ trong thời gian ngắn đắc a-la-hán đạo. Người em thông minh, học vấn uyên bác, thông tam tạng kinh, sau được quan phụ tướng thỉnh làm môn sư, giao cho nhiều tiền của, ủy thác cho tạo dựng tăng phòng và tháp tự. Tam Tạng pháp sư nhận được nhiều tài vật thì kiếm người bình địa, tạo tháp tự, nền và tháp đều đoan nghiêm, đường trụ oánh lệ, ý tưởng sáng tạo đã hay mà thợ làm cũng rất khéo. Tể tướng thấy vậy càng sinh lòng tín kính, cung dưỡng chu cấp không thiếu thứ chi. Tam tạng tì-khâu thấy tể tướng có hiếu tâm nên nghĩ như vậy, “Tự miếu đã làm xong, phải tìm chúng tăng về an trú trong miếu tự, phải nói tể tướng thỉnh anh mình về.” Nghĩ vậy xong nói tể tướng, “Tôi có người anh đang ở chỗ kia, xả gia nhập đạo, cần tâm tinh tiến, tu a-luyện hạnh, đàn-việt nay có thể thỉnh anh về trụ trì chùa.” Tể tướng đáp, “Chỉ giáo của sư dù chỉ là tì-khâu cũng không dám trái, huống chi là anh của sư, lại đắc a-luyện hạnh.” Bèn sai người đi ân cần thỉnh sư về. Khi sư đã về tới, tể tướng thấy sư tinh cần dụng hạnh thì cung dưỡng thêm bội phần. 
Sau tể tướng lấy một tấm lụa đẹp giá trị thiên vạn tiền tặng cho a-luyện tì-khâu. A-luyện tì-khâu không chịu nhận, tể tướng càng ân cần cưỡng tặng sư mới chịu nhận, nhưng nghĩ vậy, “Em ta lo nhiều việc, cần tài vật.” Bèn đem tặng cho em. Tể tướng sau lấy một tấm lụa tho tặng cho tam tạng, tam tạng nhận được rất tức giận. Ít lâu sau tể tướng lại lấy một tấm lụa đẹp trị giá ngàn vạn tiền tặng cho anh trai a-luyện, người anh nhận được lại đem tặng cho em. Người em thấy vậy trong lòng càng ôm tật đố. Bèn đem tấm lụa đó tới đưa cho ái nữ của tể tướng mà nói rằng, “Cha cô tể tướng ban đầu trọng vọng ta, từ khi tì-khâu ấy tới ở, không biết đã lấy chi huyễn hoặc cha cô mà nay đãi ta rất bạc. Tặng cô tấm này, cô cầm tới trước mặt tể tướng mà lấy may áo. Nếu ông có hỏi thì đáp là tên a-luyện-nhã tặng. Tể tướng nhất định tức giận tuyệt giao ông ta. Người con gái nói tam tạng rằng, “Cha tôi rất kính trọng tì-khâu ấy, như con mắt của mình, như minh châu, thì tại sao đột nhiên phải tới nỗi hủy báng?” Tam tạng lại nói, “Nếu cô không làm vậy thì vĩnh viễn đoạn tuyệt cô.” Người con gái đáp, “Vì sao tới nỗi này? Phải làm sao đây?” Tình bất đắc dĩ phải nhận tấm lụa, mang tới trước mặt cha mình mà cắt làm áo. Tể tướng thấy tấm lụa nhận ra liền, nghĩ vậy, “Tì-khâu kia là kẻ gian tà, được lụa ta tặng không dùng cho mình lại đem đi cuống hoặc con gái đàn bà.” Vì thế mà hôm sau a-luyện-nhã đến thì tể tướng không ra nghinh đón, sắc mặc đổi khác.
Tì-khâu thấy tể tướng như vậy trong lòng tư duy, “Chắc chắn có kẻ hủy báng ta mới khiến ông ta ra vậy.” Liền bay lên không trung thị hiện mười tám thần biến. Tể tướng thấy vậy trong lòng rất kính phục, bèn cùng vợ lễ chân tì-khâu sám hối, lòng cung kính càng thêm nùng hậu, hơn cả trước kia, bèn đuổi tam tạng và con gái mình ra khỏi nước.
Phật nói, “Lúc ấy tam tạng là thân ta, do hủy báng người khác mà trong vô lượng kiếp thụ đại khổ não, cho đến hôm nay còn bị Tôn-tha-lợi hủy báng. Người con gái lúc đó do hủy báng thánh nhân mà nay lại bị đuổi đi, cùng khốn phải ăn xin mà sống. Vì vậy mà thế nhân trước mọi sự phải minh sát, chớ khinh miệt, phỉ báng mà chiêu tội báo.”

(chỉnh sửa 10-8-2025)  

Văn

往昔之世,有兄弟二人,心樂佛法,出家學道。其兄精懃,集眾善法,修阿練行 ,未久之頃,得羅漢道;其弟聰明,學問博識,誦三藏經,後為輔相請作門師,多與財錢,委使營造僧房塔寺。時三藏法師,受其財物,將人經地,為造塔寺,基剎端嚴,堂宇瑩麗,制作之意,妙絕工匠。輔相見已,倍生信敬,供養供給,觸事無乏。三藏比丘,見其心好,即作是念:「寺廟訖成,俱須眾僧安置寺上,當語輔相使請我兄。」作是念已,語輔相言:「我有一兄,在於彼處,捨家入道,懃心精進,修阿練行,檀越今可請著寺上。」輔相答言:「師所約勅,但是比丘,不敢違逆,況復師兄,是阿練也。」即便遣人慇懃往請。既來到已,輔相見其精懃用行,倍加供養。
[0460b28] 其後輔相以一妙[疊*毛]價直千萬,以與於彼阿練比丘,阿練比丘,不肯受之,慇懃強與,然後乃受,而作是念:「我弟營事,當須財物。」即以與之。輔相後時,以一麤[疊*毛],用與三藏;三藏得已,深生瞋恚。又於後日,輔相更以一張妙[疊*毛]直千萬錢,與兄阿練;其兄既得,復以與弟。其弟見已,倍懷嫉妬,即持此[疊*毛],往至輔相愛敬女所,而語之言:「汝父輔相,先看我厚,今彼比丘至止已來,不知以何幻惑汝父,今於我薄,與汝此[疊*毛],汝可持向輔相之前,縫以為衣。若其問者,汝可答言:『父所愛重,阿練若者,捉以與我。』輔相必定瞋不共語。」女語三藏言:「我父今厚敬彼比丘,如愛眼睛,亦如明珠,云何卒當而到謗毀?」三藏復言:「汝若不爾,與汝永斷。」女人又答:「何故太卒當更方宜?」情不能已,便受此[疊*毛],於其父前,裁以為衣。爾時輔相,見[疊*毛]即識,而作念言:「彼比丘者,甚大惡人,得我之[疊*毛],不自供給,反以誑惑小兒婦女。」於是後日阿練若來,不復出迎,顏色變異。
[0460c19] 時此比丘,見輔相爾,心自思惟:「必有異人,毀謗於我,使彼爾耳。」即昇空中,作十八變 。輔相見已,深懷敬服,即與其婦,禮足懺悔,恭敬情濃,倍於常日,即驅三藏及其己女,悉令出國。
[0460c24] 佛言:「爾時三藏,我身是。以謗他故,於無量劫,受大苦惱,乃至今日,為孫他利之所毀謗。爾時此女,由謗聖故,現被驅出,窮困乞活。是以世人,於一切事,應當明察,莫輕誹謗用招咎罰。」
  
雜寶藏經第3

Comments

Popular Posts

41. Nhị Quỷ Tranh Bửu Bối (Bách Dụ Kinh)

Bách Dụ Kinh, Dụ thứ 41 Xưa có hai con quỷ đói chung nhau một cái rương nhỏ, một cây gậy và một chiếc guốc. Chúng nảy ra tranh chấp, con nào cũng muốn được ý mình, cãi cọ kịch liệt hết ngày mà không phân xử được. Lúc ấy có người đi tới thấy vậy hỏi, ‘Cái rương, cây gậy và chiếc guốc có chi kì dị mà chúng mày tranh chấp ghê vậy?’ Quỷ đáp, ‘Cái rương này của bọn tao có thể xuất ra đủ thứ, áo quần, ăn uống, giường đệm, ngọa cụ; hết thảy những thứ vật dụng hàng ngày đều từ nó mà ra. Cầm cây gậy này thì oán địch sẽ quy phục, không dám tranh với mình nữa. Mang chiếc guốc này thì có thể khiến người ta bay đi không quái ngại.’ Người ấy nghe thế liền bảo hai con quỷ, ‘Hai đứa bây tránh ra một chút, để tao chia đều cho.’ Bọn quỷ nghe nói vậy liền tránh ra xa. Người ấy ngay tức khắc ôm rương, chụp lấy gậy và xỏ guốc bay mất, hai con quỷ ngơ ngác, tranh nhau cuối cùng không được chi. Người kia nói với quỷ ‘Những thứ bọn bây tranh nhau ta lấy đi hết rồi, bây giờ không có chi phải tranh đoạt nhau nữ...

55. Xá-lợi-phất Đi Thăm Phật Duy-vệ

Dụ 55. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh văn 昔佛遣舍利弗,西至維衛莊嚴剎土,問訊彼佛三事:「佛身安隱不?說法如常不?受者增進不?」舍利弗即承佛威神往詣彼剎,宣令如是。彼佛報言:「皆悉安隱。」於時彼佛轉阿惟越致輪,為七住菩薩說法,舍利弗聞之,從彼剎還,姿色光明行步勝常。佛告舍利弗:「汝到彼,何故侅步怡悅如是。」舍利弗白佛言:「譬如貧家飢凍之人得大珍寶如須彌山,寧歡喜不?」佛言:「甚善!」舍利弗言:「我到彼剎,得聞彼佛說阿惟越致深奧之事,是以欣踊不能自勝。」佛言:「善哉!如汝所言。」佛語舍利弗:「譬如長者大迦羅越,純以紫磨金、摩尼珠為寶,內有掃除銅鐵鉛錫 棄在於外糞壤之中,有貧匱者喜得持歸,言我大得迦羅越寶,寧是長者珍妙寶非?」答言:「非也。」佛語舍利弗:「汝所聞得,如是貧者,彼佛所說但十住事及在舉中清淨之者 ,汝所聞者不足言耳。」舍利弗即愁毒,如言我謂得寶,反是鉛錫。舍利弗說是事時,無央數人皆發無上平等度意,無央數人得阿惟顏住也。 Âm  Tích Phật khiển Xá-lợi-phất, tây chí Duy-vệ trang nghiêm sát thổ, vấn tấn bỉ Phật tam sự, ‘Phật thân an ẩn bất? Thuyết pháp như thường bất? Thụ giả tăng tiến bất?’ Xá-lợi-phất tức thừa Phật uy thần vãng nghệ bỉ sát, tuyên lệnh như thị. Bỉ Phật báo ngôn giai tất an ẩn. Ư thời bỉ Phật chuyển a-duy-việt-trí luân, vi thất trụ bồ-tát thuyết pháp, Xá-lợi-phất văn chi, tòng bỉ sát hoàn, tư sắc quang minh hành bộ thắng thường. Phật cáo Xá-lợi-phất, ‘Nhữ đáo bỉ, hà cố ? bộ di duyệt như thị?’ Xá-lợi-phất bạch Phật ngôn, ‘Thí như bần gia cơ đống chi nhân đắc đại trân...

82. Phật Nói Cho Chúng Tì-khâu Biết Tai Hoạn Của Lợi Dưỡng

Truyện 82. Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 7  Lúc đó Như Lai ở nước Xá-vệ, chán lợi dưỡng. Có một khu rừng sâu tên là Tham Trang Nghiêm, Ngài tránh nạn lợi dưỡng nên đi vào rừng ấy. Trong rừng có chùa, có vị la-hán tên Na-dặc-ca làm tự chủ. Phật tới rừng ấy thì hôm sau nhiều người đem áo tới cúng dường, chật cả khu rừng. Phật nói: “Ta không dùng lợi dưỡng, nhưng lợi dưỡng thường theo ta.” Có một vạn hai ngàn tì-khâu cũng tới chỗ đó. Phật nói chư tì-khâu: “Lợi dưỡng là thứ đại tai hại, thường gây chướng nạn, tới cả la-hán cũng bị lợi dưỡng gây chướng nạn.” Tì-khâu hỏi: “Gây những chướng nạn chi?” Phật đáp: “Lợi dưỡng có những cái hại sau: phá bì, phá nhục, phá cốt, phá tuỷ. Phá như thế nào? Phá da trì giới, thịt thiền định, xương trí tuệ, và tủy thiện tâm vi diệu.” Chư tì-khâu một vạn hai ngàn người đều gom tam y lục vật hành a-luyện-nhã, không lấy thêm vật chi khác. Phật liền tán thán: “Thiện tai, thiện tai! Biết hành trì phép a-luyện-nhã. Phép này của ta là phép thiểu dục, chẳng phải đa d...

36. Nhờ Ăn Trộm Mà Ngộ Đạo

Cựu Tạp Thí Dụ Kinh, Truyện thứ 36 Xưa trong Phật tự có cái nồi bằng vàng dùng để nấu ngũ vị cho chúng tăng. Lúc ấy có một phàm nhân vô chùa ngắm đồ, thấy cái nồi vàng, muốn trộm lấy nhưng không có duyên cớ, giả làm sa-môn rồi khoác y phục lẫn vào trong chúng tăng. Nghe các vị thượng tọa giảng kinh, luận thuyết những ách yếu về tội phúc, sinh tử và lí nhân duyên quả báo không chạy thoát được. Kẻ trộm trong lòng khai ngộ, lấy làm xấu hổ, dọn lòng chuyên tâm liền thấy vết đạo. Suy ngẫm duyên do, nhận cái nồi là thầy mình, trước hết tác lễ riêng rồi nhiễu quanh nó ba vòng, xong tự đem chuyện ra nói hết cho chúng sa-môn.  Giác ngộ mỗi người một nhân duyên, hễ tâm chuyên nhất thì không ai không thấy chân lí. 09/10/2024 sao thêm nguyên văn và phiên âm 昔佛寺中有金釜,以烹五味供給道人。時有凡人入觀見金釜,欲盜取之,無所因,詐作沙門,被服入眾僧中。聞上座論經,說諸罪福生死證要,影嚮之報不可得離之證。盜人意中開悟,懷慚悔,撰情專心則見道迹。思惟所由,釜是我師,特先禮釜繞之三匝,為眾沙門具自道說。夫覺悟各有所因,心專一者莫不見諦也。 Phiên âm Tích Phật tự trung hữu kim phủ, dĩ phanh ngũ vị cung cấp đạo nhân. Thời hữu phàm nhân nhập...