Skip to main content

39. Giữ Miệng Lưỡi Để Tránh Họa

Dụ 39. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh

Đoạn 1. 
Xưa có con ba ba gặp hạn hán, hồ trạch khô kiệt nước không thể tự tìm tới chỗ có đồ ăn được. Lúc ấy có một con ngỗng trời bay tới đậu gần bên, ba ba bò qua xin cứu giúp. Ngỗng trời ngậm nó bay trên đầu làng mạc. Ba ba không chịu im lặng, cứ hỏi cho biết chỗ nào. Hỏi mãi không thôi ngỗng trời bèn ứng đáp, ứng đáp phải hả mỏ, hả mỏ thì ba ba rớt xuống đất. Người ta bắt được làm thịt ăn. Hạng người ngu độn không tư lự, không cẩn thận miệng lưỡi cũng giống như con ba ba trong thí dụ này.
Đoạn 2. 
Xưa có sa-môn nhờ một phàm nhân cạo tóc cho. Phàm nhân cạo tóc xong rập đầu xuống đất tác lễ sa-môn, nói, ‘Nguyện cho tôi đời sau tâm ý tịnh khiết, trí tuệ cao viễn như đạo nhân.’ Đạo nhân chúc, ‘Chúc cho ông được trí tuệ lớn hơn tôi.’ Người ấy tác lễ rồi đi. Về sau thọ mạng tận sinh lên cõi trời Đao-lợi, đến khi thọ mệnh trên cõi trời hết thì sinh xuống nhà đại trưởng giả làm con. Sau xuất gia làm sa-môn, trí tuệ uyên thâm, chẳng mấy chốc mà đắc đạo. Được hạnh duyên như thế là nhờ lòng tôn kính sa-môn hồi còn làm thợ hớt tóc.

văn

昔有鱉遭遇枯旱,湖澤乾竭不能自致有食之地。時有大鵠集住其邊,鼈從求哀乞相濟度,鵠啄銜之飛過都邑上。鼈不默聲,問此何等?如是不止,鵠便應之,應之口開,鼈乃墮地,人得屠裂食之。夫人愚頑無慮,不謹口舌,其譬如是也。
昔有沙門,令凡人剃頭,剃頭已,頭面著地作禮言:「願令我後世心意淨潔,智慧如道人。」道人言:「令卿得慧勝我。」其人作禮而去。後命盡生忉利天上,天上壽盡來下,生大姓家作子,後得作沙門,智慧得見道迹,此至意所致也。

âm

1. Tích hữu miết tao ngộ khô hạn, hồ trạch kiền kiệt bất năng tự trí hữu thực chi địa. Thời hữu đại hộc tập trụ kì biên, miết tòng cầu ai khất tương tế độ. Hộc trác hàm chi phi quá đô ấp thượng. Miết bất mặc thanh, vấn thử hà đẳng, như thị bất chỉ, hộc tiện ứng chi, ứng chi khẩu khai, miết nãi đọa địa, nhân đắc đồ liệt thực chi. Phù nhân ngu ngoan vô lự, bất cẩn khẩu thiệt, kì thí như thị dã.

2. Tích hữu sa-môn, lệnh phàm nhân thế đầu, thế đầu dĩ, đầu diện trứ địa tác lễ ngôn, ‘Nguyện lệnh ngã hậu thế tâm ý tịnh khiết, trí tuệ như đạo nhân.’ Đạo nhân ngôn, ‘Lệnh khanh đắc tuệ thắng ngã.’ Kì nhân tác lễ nhi khứ. Hậu mệnh tận sanh Đao-lợi thiên thượng, thiên thượng thọ tận lai hạ sanh đại tính gia tác tử. Hậu đắc tác sa-môn, trí tuệ đắc kiến đạo tích. Thử chí ý sở trí dã.

Comments

Popular Posts

21. Chuyện Người Con Gái Xinh Đẹp Của Vua Ba-tư-nặc

Truyện 21. Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 2.  Xưa vua Ba-tư-nặc có một người con gái tên là Thiện Quang, thông minh đoan chánh, cha mẹ thương yêu, toàn cung ái kính. Vua cha nói nàng, “Con nhờ sức cha mà được toàn cung ái kính.” Con gái đáp cha rằng, “Con có nghiệp lực, chứ không nhờ sức cha.” Hỏi như vậy ba lần đều đáp như trước. Lúc ấy vua tức giận nói rằng, “Nay ta muốn thử coi con có dựa vào nghiệp lực mình không. Không có cái gọi là nghiệp lực.” Ra lệnh cho tả hữu vô tìm khắp trong thành ấy một người ăn mày nghèo rốt. Quan lính theo lệnh vua đi tìm, được một người hạ tiện dắt về gặp vua. Vua liền lấy con gái Thiện Quang trao phó cho kẻ hạ tiện ấy. Vua nói con gái, “Nếu con có nghiệp lực riêng của mình chứ không nhờ vào ta, từ nay trở đi để nghiệm coi là biết.” Thiện Quang vẫn đáp, “Con có nghiệp lực.” Rồi cùng với cùng nhân dắt nhau ra đi. Hỏi chồng rằng, “Anh trước đây có cha mẹ không?” Cùng nhân đáp, “Cha tôi trước đây là đệ nhất trưởng giả trong thành Xá-vệ, cha mẹ trong nhà đều đã qu

74. Phật Kể Chuyện Ngày Trước Độ Các Ông A-nặc Kiều-trần-như

Truyện 74, Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 6  Phật ở thành Vương Xá thuyết pháp độ A Nặc Kiều Trần Như, Thích Đề Hoàn Nhân, và vua Tần Bà Sa La. Mấy ông ấy mỗi người dắt theo tám vạn bốn ngàn người, tất cả đều đắc đạo. Chư tì-khâu lấy làm lạ từng ấy người được dứt hẳn ba đường ác. Phật nói, “Chẳng những ngày nay thôi, trong đời quá khứ cũng đã từng tế bạt họ.”  Chư tì-khâu hỏi, “Chuyện tế bạt trong đời trước đó như thế nào?”  Phật kể, “Trong đời quá khứ có một đoàn người đi buôn, họ ra biển tìm báu vật, trên đường về tới một cách đồng lớn thì gặp mãng xà, mãng xà thân ngóc lên cao sáu câu-lâu-xá, vây quanh đoàn thương nhân, bốn phía đều phong tỏa không có lối thoát. Đoàn thương nhân trong bụng kinh hãi, ai nấy đều kêu lên, ‘Thiên thần địa thần có lòng từ bi xin cứu chúng tôi.’ Lúc ấy có voi trắng với sư tử đi tới, sư tử nhảy tới đánh dập đầu mãng xà, khiến cho đoàn thương nhân thoát đại nạn. Mãng xà kịp phun độc trong miệng thương hại sư tử và cả voi trắng. Lúc sư tử và voi trắng mạng sống vẫn

34. Quán Vô Thường Là Thuốc Trị Nhiều Bệnh

Dụ 34. Tạp Thí Dụ Kinh T0207 Thiên hạ thảo mộc đều làm thuốc được, chẳng qua do không sành sỏi nên không biết mà thôi. Xưa có thánh y vương tên là Kì-vực, năng hòa hợp dược thảo làm hình đồng tử, ai thấy cũng vui mừng, chúng bệnh đều khỏi. Hoặc lấy một loại cỏ trị chúng bệnh, hoặc lấy nhiều loại cỏ trị nhất bệnh, cỏ trong thiên hạ không loài nào không có chỗ dùng, bệnh trong thiên hạ không bệnh nào không trị được. Kì-vực mệnh chung, thiên hạ dược thảo cùng lúc khóc, đồng thanh, ‘Tôi dùng trị bệnh được, chỉ có Kì-vực mới biết rõ tôi mà thôi. Kì-vực chết rồi không có ai biết tôi nữa, người đời sau hoặc dùng sai, hoặc tăng hoặc giảm khiến bệnh không khỏi, làm cho người trên đời cho tôi không có thần hiệu, vì nghĩ như vậy mà khóc.’ Chỉ có một loài là ha-lê-lặc ở riêng một chỗ là không khóc, nó tự nhủ rằng, ‘Tôi trị được chúng bệnh, người nào uống tôi thì bệnh lành, không uống tôi thì không thể tự lành, không cần người ta phải biết mình nên không khóc.’  Kì-vực dụ cho Phật, chúng dược thảo

84. Người Cụt Tay Chân Cảm Ân Phật Mà Sinh Lên Cõi Trời

Truyện 84, Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 7  Xưa  nước Xá-vệ có người phạm vào vương pháp, bị chặt hết tay chân, vứt bỏ đầu đường. Phật đi đường nhìn thấy, tới bên hỏi, “Ngươi bây giờ khổ chi nhất?” Người cụt đáp, “Khổ nhất là đói.” Liền sai A-nan đem cơm cho. Người cụt mệnh chung sinh lên cõi trời, cảm ơn sâu dày của Phật, xuống cung dưỡng Phật, Phật thuyết pháp cho, đắc tu-đà-hoàn.  Tì-khâu hỏi Phật, “Nhờ nghiệp hạnh chi mà sinh lên cõi trời?” Phật kể, “Người ấy trước ở trong cõi người bị chặt tay chân, vứt bỏ ngoài đường. Phật tới bên, sai đồ đệ đưa cơm cho, người ấy lòng vui mừng, mệnh chung sinh lên cõi trời, lại xuống chỗ ta nghe pháp mà đắc đạo.”     Văn 刖手足人感念佛恩而得生天緣 昔舍衛國,有人犯於王法,截其手足,擲著道頭。佛行見之,即往到邊,而問言曰:「汝於今日,以何為苦?」刖人答言:「我最苦餓。」即勅阿難,使與彼食。其刖人命終生天,感佛厚恩,來下供養,佛為說法,得須陀洹。 比丘問言:「以何業行,生於天上?」 佛言:「昔在人中,被刖手足擲於道頭,佛到其所,勅與其食,心生歡喜,命終生天,重於我所,聞法得道。」 Âm. Ngoạt Thủ Túc Nhân Cảm Niệm Phật Ân Nhi Đắc Sinh Thiên Duyên Tích Xá-vệ quốc, hữu nhân phạm ư vương pháp, tiệt kì thủ túc, trịch trước đạo đầu. Phật hà