Skip to main content

21. Chuyện Người Con Gái Xinh Đẹp Của Vua Ba-tư-nặc

Truyện 21. Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 2. 

Xưa vua Ba-tư-nặc có một người con gái tên là Thiện Quang, thông minh đoan chánh, cha mẹ thương yêu, toàn cung ái kính. Vua cha nói nàng, “Con nhờ sức cha mà được toàn cung ái kính.” Con gái đáp cha rằng, “Con có nghiệp lực, chứ không nhờ sức cha.” Hỏi như vậy ba lần đều đáp như trước. Lúc ấy vua tức giận nói rằng, “Nay ta muốn thử coi con có dựa vào nghiệp lực mình không. Không có cái gọi là nghiệp lực.” Ra lệnh cho tả hữu vô tìm khắp trong thành ấy một người ăn mày nghèo rốt. Quan lính theo lệnh vua đi tìm, được một người hạ tiện dắt về gặp vua. Vua liền lấy con gái Thiện Quang trao phó cho kẻ hạ tiện ấy. Vua nói con gái, “Nếu con có nghiệp lực riêng của mình chứ không nhờ vào ta, từ nay trở đi để nghiệm coi là biết.” Thiện Quang vẫn đáp, “Con có nghiệp lực.” Rồi cùng với cùng nhân dắt nhau ra đi. Hỏi chồng rằng, “Anh trước đây có cha mẹ không?” Cùng nhân đáp, “Cha tôi trước đây là đệ nhất trưởng giả trong thành Xá-vệ, cha mẹ trong nhà đều đã qua đời, không nơi nương tựa thành ra mới bần cùng.” Thiện Quang hỏi, “Anh còn nhớ có chỗ nào ở được không?” Đáp, “Biết, nhưng nhà cửa tan nát hết rồi, chỉ còn bình địa.” Thiện Quang bèn nói chồng dắt về chỗ ở cũ, đi khắp một vòng. Đi tới chỗ nào thì đất chỗ ấy mở ra, trân bảo tàng ẩn dưới đất tự nhiên phát xuất, liền lấy trân bảo thuê người làm nhà, chưa đầy một tháng thì cung thất ốc trạch đều làm xong. Cung nhân kĩ nữ ở đầy nhà, nô tì bộc sử không đếm được.
Vua cuối cùng nhớ con, “Con gái ta Thiện Quang nay sống như thế nào?” Có người đáp, “Cung thất tiền tài không thua chi vua.” Vua nói, “Phật ngữ chân thật, tự tác thiện ác, tự thụ kì báo.” Cách hôm sau, vương nữ khiến chồng đi thỉnh vua cha. Vua liền thụ thỉnh, thấy trong nhà của con chỉ toàn thảm lụa, xá trạch trang nghiêm, huy hoàng hơn cả vương cung. Vua thấy vậy khen là chưa từng có. Người con gái này tự biết nghiệp lực, nói lời chân thật, nên mới nói, “Con tự tạo nghiệp thì con tự thụ nghiệp báo.” 
Vua đi hỏi Phật, “Người con gái này trong đời trước làm phúc nghiệp chi mà được sanh vào vương gia, thân có ánh quang minh?”  
Phật đáp vua rằng, “Quá khứ chín mươi mốt kiếp, có Phật tên là Tì-bà-thi. Lúc ấy có vua tên là Bàn-đầu, vua có đệ nhất phu nhân. Sau khi Tì-bà-thi Phật nhập niết-bàn, vua Bàn-đầu lấy xá lợi Phật dựng thất bảo tháp. Vương đệ nhất phu nhân lấy thiên quan trang sức tháp, đính lên trên đỉnh tượng Phật Tì-bà-thi, lấy ngọc như ý trong thiên quan gắn lên hai bên đầu, ánh sáng chiếu khắp, nhân đó phát nguyện rằng, ‘Khiên con tương lai thân có ánh quang minh, tử ma kim sắc, tôn vinh hào quý, không đọa vào chỗ tam ác bát nạn.”
“Đệ nhất phu nhân lúc ấy nay là Thiện Quang. Đến thời Phật Ca-diếp lại lấy món ngon thơm cung dưỡng Phật Ca-diếp Như Lai cùng tứ đại thanh văn. Bị chồng ngăn cản thì khuyến thỉnh rằng, ‘Đừng ngăn cản em, nay em cung dưỡng là để cho sau này được sung túc.’ Chồng nghe lời vợ, cung dưỡng được thành tựu. Người chồng lúc ấy là người chồng đời này. Người vợ lúc ấy chính là người vợ thời nay. Người chồng vì thời đó cản vợ nên thường bị bần cùng, sau lại nghe lời cho vợ cung dưỡng, nhân đó mà đắc đại phú quý; những đời không có người vợ ấy đều quay trở lại cảnh bần tiện. Nghiệp thiện ác đi theo chưa từng sai trật.” 
Vua nghe Phật thuyết như vậy, thấu đạt lẽ hành nghiệp, không còn kiêu căng tự đại, sanh tín ngộ sâu, hoan hỉ mà lui về. 

Văn

波斯匿王女善光緣

昔波斯匿王有一女,名曰善光,聰明端正,父母憐愍,舉宮愛敬。父語女言:「汝因我力,舉宮愛敬。」女答父言:「我有業力,不因父王。」如是三問,答亦如前。王時瞋忿,今當試汝有自業力、無自業力?約勅左右,於此城中,覓一最下貧窮乞人。時奉王教,尋便推覓,得一窮下,將來詣王。王即以女善光付與窮人。王語女言:「若汝自有業力不假我者,從今以往,事驗可知。」女猶答言:「我有業力。」即共窮人,相將出去。問其夫言:「汝先有父母不?」窮人答言:「我父先舍衛城中第一長者,父母居家,都以死盡,無所依怙,是以窮乏。」善光問言:「汝今頗知故宅處不?」答言:「知處,垣室毀壞,遂有空地。」善光便即與夫相將,往故舍所,周歷按行,隨其行處,其地自陷,地中伏藏,自然發出,即以珍寶,雇人作舍,未盈一月,宮室屋宅,都悉成就,宮人妓女,充滿其中,奴婢僕使,不可稱計。
王卒憶念:「我女善光,云何生活?」有人答言:「宮室錢財,不減於王。」王言:「佛語真實,自作善惡,自受其報。」王女即日,遣其夫主,往請於王。王即受請,見其家內,氍毺毾[毯-炎+登],莊嚴舍宅,踰於王宮。王見此已,歎未曾有。此女自知語皆真實,而作是言:「我自作此業,自受其報。」
王往問佛:「此女先世,作何福業,得生王家,身有光明?」
佛答王言:「過去九十一劫,有佛名毘婆尸。彼時有王名曰盤頭,王有第一夫人。毘婆尸佛入涅盤後,盤頭王以佛舍利起七寶塔。王第一夫人,以天冠拂飾,著毘婆尸佛像頂上,以天冠中如意珠,著於棖 頭,光明照世,因發願言:『使我將來身有光明,紫磨金色,尊榮豪貴,莫墮三惡八難之處。』
「爾時王第一夫人者,今善光是。迦葉佛時,復以餚饍,供養迦葉如來及四大聲聞。夫主遮斷,婦勸請言:『莫斷絕我,我今以請,使得充足。』夫還聽婦,供養得訖。爾時夫者,今日夫是。爾時婦者,今日婦是。夫以爾時遮婦之故恒常貧窮,以還聽故,要因其婦,得大富貴;無其婦時,後還貧賤。善惡業追,未曾違錯。」
王聞佛所說,深達行業,不自矜 大,深生信悟,歡喜而去。

Âm
Ba-tư-nặc Vương Nữ Thiện Quang Duyên 
Tích Ba-tư-nặc vương hữu nhất nữ, danh viết Thiện Quang, thông minh đoan chánh, phụ mẫu lân mẫn, cử cung ái kính. Phụ ngứ nữ ngôn, “Nhữ nhân ngã lực, cử cung ái kính.” Nữ đáp phụ ngôn, “Ngã hữu nghiệp lực, bất nhân phụ vương.” Như thị tam vấn, đáp diệc như tiền. Vương thời sân phẫn, kim đương thí nhữ hữu tự nghiệp lực, vô tự nghiệp lực? Ước sắc tả hữu, ư thử thành trung, mịch nhất tối hạ bần cùng khất nhân. Thời phụng vương giáo, tầm tiện thôi mịch, đắc nhất cùng hạ, tương lai nghệ vương. Vương tức dĩ nữ thiện quang phó dữ cùng nhân. Vương ngứ nữ ngôn, “Nhược nhữ tự hữu nghiệp lực bất giả ngã giả, tòng kim dĩ vãng, sự nghiệm khả tri.” Nữ do đáp ngôn, “Ngã hữu nghiệp lực.” Tức cộng cùng nhân, tương tương xuất khứ. Vấn kì phu ngôn, “Nhữ tiên hữu phụ mẫu bất?” Cùng nhân đáp ngôn, “Ngã phụ tiên Xá-vệ thành trung đệ nhất trưởng giả, phụ mẫu cư gia, đô dĩ tử tận, vô sở y hỗ, thị dĩ cùng phạp.” Thiện Quang vấn ngôn, “Nhữ kim pha tri cố trạch xử bất?” Đáp ngôn, “Tri xứ, viên thất hủy hoại, toại hữu không địa.” Thiện Quang tiện tức dữ phu tương tương, vãng cố xá sở, chu lịch án hành, tùy kì hành xứ, kì địa tự hãm, địa trung phục tàng, tự nhiên phát xuất, tức dĩ trân bảo, cố nhân tác xá, vị doanh nhất nguyệt, cung thất ốc trạch, đô tất thành tựu, cung nhân kĩ nữ, sung mãn kì trung, nô tì bộc sử, bất khả xưng kế.  
Vương tốt ức niệm, “Ngã nữ Thiện Quang, vân hà sanh hoạt?” Hữu nhân đáp ngôn, “Cung thất tiền tài, bất giảm ư vương.” Vương ngôn, “Phật ngữ chân thật, tự tác thiện ác, tự thụ kì báo.” Vương nữ tức nhật, khiển kì phu chủ, vãng thỉnh ư vương. Vương tức thụ thỉnh, kiến kì gia nội, cù?? [thảm - viêm + đăng], trang nghiêm xá trạch, du ư vương cung. Vương kiến thử dĩ, thán vị tằng hữu. thử nữ tự tri ngữ giai chân thật, nhi tác thị ngôn, “Ngã tự tác thử nghiệp, tự thụ kì báo.” 
Vương vãng vấn Phật, “Thử nữ tiên thế, tác hà phúc nghiệp, đắc sanh vương gia, thân hữu quang minh?”  
Phật đáp vương ngôn, “Quá khứ cửu thập nhất kiếp, hữu Phật danh Tì-bà-thi. Bỉ thời hữu vương danh viết Bàn-đầu, vương hữu đệ nhất phu nhân. Tì-bà-thi Phật nhập niết-bàn hậu, Bàn-đầu vương dĩ Phật xá lợi khởi thất bảo tháp. Vương đệ nhất phu nhân, dĩ thiên quan phất sức, trước Tì-bà-thi Phật tượng đính thượng, dĩ thiên quan trung như ý châu, trước ư tranh đầu, quang minh chiếu thế, nhân phát nguyện ngôn, ‘Sử ngã tương lai thân hữu quang minh, tử ma kim sắc, tôn vinh hào quý, mạc đọa tam ác bát nan chi xứ.’
“Nhĩ thời vương đệ nhất phu nhân giả, kim Thiện Quang thị. Ca-diếp Phật thời, phục dĩ hào thiện, cung dưỡng Ca-diếp Như Lai cập tứ đại thanh văn. Phu chủ già đoạn, phụ khuyến thỉnh ngôn, ‘Mạc đoạn tuyệt ngã, ngã kim dĩ thỉnh, sử đắc sung túc.’ Phu hoàn thính phụ, cung dưỡng đắc cật. Nhĩ thời phu giả, kim nhật phu thị. Nhĩ thời phụ giả, kim nhật phụ thị. Phu dĩ nhĩ thời già phụ chi cố hằng thường bần cùng, dĩ hoàn thính cố, yếu nhân kì phụ, đắc đại phú quý; vô kì phụ thì, hậu hoàn bần tiện. Thiện ác nghiệp truy, vị tằng vi thác.” 
Vương văn Phật sở thuyết, thâm đạt hành nghiệp, bất tự căng đại, thâm sanh tín ngộ, hoan hỉ nhi khứ.  

  
雜寶藏經第2卷

Comments

Popular Posts

55. Xá-lợi-phất Đi Thăm Phật Duy-vệ

Dụ 55. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh văn 昔佛遣舍利弗,西至維衛莊嚴剎土,問訊彼佛三事:「佛身安隱不?說法如常不?受者增進不?」舍利弗即承佛威神往詣彼剎,宣令如是。彼佛報言:「皆悉安隱。」於時彼佛轉阿惟越致輪,為七住菩薩說法,舍利弗聞之,從彼剎還,姿色光明行步勝常。佛告舍利弗:「汝到彼,何故侅步怡悅如是。」舍利弗白佛言:「譬如貧家飢凍之人得大珍寶如須彌山,寧歡喜不?」佛言:「甚善!」舍利弗言:「我到彼剎,得聞彼佛說阿惟越致深奧之事,是以欣踊不能自勝。」佛言:「善哉!如汝所言。」佛語舍利弗:「譬如長者大迦羅越,純以紫磨金、摩尼珠為寶,內有掃除銅鐵鉛錫 棄在於外糞壤之中,有貧匱者喜得持歸,言我大得迦羅越寶,寧是長者珍妙寶非?」答言:「非也。」佛語舍利弗:「汝所聞得,如是貧者,彼佛所說但十住事及在舉中清淨之者 ,汝所聞者不足言耳。」舍利弗即愁毒,如言我謂得寶,反是鉛錫。舍利弗說是事時,無央數人皆發無上平等度意,無央數人得阿惟顏住也。 Âm  Tích Phật khiển Xá-lợi-phất, tây chí Duy-vệ trang nghiêm sát thổ, vấn tấn bỉ Phật tam sự, ‘Phật thân an ẩn bất? Thuyết pháp như thường bất? Thụ giả tăng tiến bất?’ Xá-lợi-phất tức thừa Phật uy thần vãng nghệ bỉ sát, tuyên lệnh như thị. Bỉ Phật báo ngôn giai tất an ẩn. Ư thời bỉ Phật chuyển a-duy-việt-trí luân, vi thất trụ bồ-tát thuyết pháp, Xá-lợi-phất văn chi, tòng bỉ sát hoàn, tư sắc quang minh hành bộ thắng thường. Phật cáo Xá-lợi-phất, ‘Nhữ đáo bỉ, hà cố ? bộ di duyệt như thị?’ Xá-lợi-phất bạch Phật ngôn, ‘Thí như bần gia cơ đống chi nhân đắc đại trân...

41. Nhị Quỷ Tranh Bửu Bối (Bách Dụ Kinh)

Bách Dụ Kinh, Dụ thứ 41 Xưa có hai con quỷ đói chung nhau một cái rương nhỏ, một cây gậy và một chiếc guốc. Chúng nảy ra tranh chấp, con nào cũng muốn được ý mình, cãi cọ kịch liệt hết ngày mà không phân xử được. Lúc ấy có người đi tới thấy vậy hỏi, ‘Cái rương, cây gậy và chiếc guốc có chi kì dị mà chúng mày tranh chấp ghê vậy?’ Quỷ đáp, ‘Cái rương này của bọn tao có thể xuất ra đủ thứ, áo quần, ăn uống, giường đệm, ngọa cụ; hết thảy những thứ vật dụng hàng ngày đều từ nó mà ra. Cầm cây gậy này thì oán địch sẽ quy phục, không dám tranh với mình nữa. Mang chiếc guốc này thì có thể khiến người ta bay đi không quái ngại.’ Người ấy nghe thế liền bảo hai con quỷ, ‘Hai đứa bây tránh ra một chút, để tao chia đều cho.’ Bọn quỷ nghe nói vậy liền tránh ra xa. Người ấy ngay tức khắc ôm rương, chụp lấy gậy và xỏ guốc bay mất, hai con quỷ ngơ ngác, tranh nhau cuối cùng không được chi. Người kia nói với quỷ ‘Những thứ bọn bây tranh nhau ta lấy đi hết rồi, bây giờ không có chi phải tranh đoạt nhau nữ...

82. Phật Nói Cho Chúng Tì-khâu Biết Tai Hoạn Của Lợi Dưỡng

Truyện 82. Tạp Bảo Tạng Kinh Quyển 7  Lúc đó Như Lai ở nước Xá-vệ, chán lợi dưỡng. Có một khu rừng sâu tên là Tham Trang Nghiêm, Ngài tránh nạn lợi dưỡng nên đi vào rừng ấy. Trong rừng có chùa, có vị la-hán tên Na-dặc-ca làm tự chủ. Phật tới rừng ấy thì hôm sau nhiều người đem áo tới cúng dường, chật cả khu rừng. Phật nói: “Ta không dùng lợi dưỡng, nhưng lợi dưỡng thường theo ta.” Có một vạn hai ngàn tì-khâu cũng tới chỗ đó. Phật nói chư tì-khâu: “Lợi dưỡng là thứ đại tai hại, thường gây chướng nạn, tới cả la-hán cũng bị lợi dưỡng gây chướng nạn.” Tì-khâu hỏi: “Gây những chướng nạn chi?” Phật đáp: “Lợi dưỡng có những cái hại sau: phá bì, phá nhục, phá cốt, phá tuỷ. Phá như thế nào? Phá da trì giới, thịt thiền định, xương trí tuệ, và tủy thiện tâm vi diệu.” Chư tì-khâu một vạn hai ngàn người đều gom tam y lục vật hành a-luyện-nhã, không lấy thêm vật chi khác. Phật liền tán thán: “Thiện tai, thiện tai! Biết hành trì phép a-luyện-nhã. Phép này của ta là phép thiểu dục, chẳng phải đa d...

49. Vua Biết Đầu Mình Dơ Duốc

Dụ 13. Cựu Tạp Thí Dụ Kinh văn 昔有國王,行常過佛為作禮,不避泥雨。傍臣患之,自相與語:「王作意何以煩碎乃爾?」王耳聞之,王還宮勅臣下行求百獸頭及人頭一枚來。臣下白王言已具.王令於市賣之,皆售,人頭不售。臣下白言:「賣百獸頭皆售,此人頭臭爛初無買者。」王語傍臣:「汝曹不解耳祕。前者過佛所,為佛作禮,汝曹言:『王意煩碎。』欲知我頭者,如此死人頭,不潔淨,當以求福可得上天,汝曹愚癡不知,反言煩乎?」傍臣言:「實如大王所說。」叩頭謝過。臣等愚不及王。後復出,臣等皆下馬為佛作禮,以王為法也。 âm Tích hữu quốc vương, hành thường quá Phật vi tác lễ, bất tị nê vũ, bàng thần hoạn chi, tự tương dữ ngữ, vương tác ý hà dĩ phiền toái nãi nhĩ. Vương nhĩ văn chi, vương hoàn cung sắc thần hạ hành cầu bách thú đầu cập nhân đầu nhất mai lai. Thần hạ bạch vương ngôn dĩ cụ, vương lệnh ư thị mại chi. Giai thụ, nhân đầu bất thụ.’ Thần hạ bạch ngôn, ‘Mại bách thú đầu giai thụ, thử nhân đầu xú lạn sơ vô mãi giả.’ Vương ngữ bàng thần, ‘Nhữ tào bất giải nhĩ bí. Tiền giả quá Phật sở, vi Phật tác lễ, nhữ tào ngôn vương ý phiền toái. Dục tri ngã đầu giả như thử tử nhân đầu bất khiết tịnh, đương dĩ cầu phúc khả đắc thượng thiên, nhữ tào ngu si bất tri, phản ngôn phiền hồ?’ Bàng thần ngôn, ‘Thật như đại vương sở thuyết.’ Khấu đầu tạ quá, ‘thần ...