Truyện 41. Tạp Bảo Tạng Kinh, quyển 4
Cô Gái Nghèo Bố Thí Hai Đồng Tiền Liền Được Quả Báo
Xưa trong núi Trú-ám có nhiều hiền thánh và chúng tăng ẩn cư. Quốc độ nhiều phương đều nghe tên núi đó, người cung dưỡng rất đông. Một trưởng giả dắt quyến thuộc của mình tới cung dưỡng. Có một cô gái ăn xin bần cùng nghĩ như vầy, “Hôm nay có nhiều trưởng giả đi cung dưỡng tới núi đó, thế nào họ cũng bày hội, mình phải tới đó khất thực.” Bèn nhắm hướng núi mà đi. Tới nơi thì thấy các vị trưởng giả bày rất nhiều đồ ăn thịnh soạn để cung dưỡng chúng tăng, cô tư duy, “Những người đó đời trước tu phúc, đời nay phú quý, nay lại tạo tác công đức hơn hẳn người. Mình đời trước chẳng tác phúc, đời nay bần khổ, nay nếu không tác phúc thì đời sau kịch khốn.” Tư duy vậy rồi khóc nức nở, xong tự niệm, “Mình có hai đồng tiền moi rác được, thường kè kè bên hông, phòng lúc xin không được thì đổi lấy đồ ăn nuôi sinh mạng. Bây giờ lấy ra bố thí chúng tăng, phận mình một hai ngày không ăn uống cũng chưa chết.” Đợi đến lúc chư tăng ăn xong, cầm hai đồng tiền ra bố thí. Theo tăng pháp ở núi đó thì khi có người bố thí, thầy duy-na ra trước chú nguyện. Nhưng hôm đó vị thượng tọa không để cho thầy duy-na chú nguyện mà đích thân mình chú nguyện cho cô. Các vị hạ tọa đều rất khó chịu, nghĩ như vầy, “Được hai cắc tiền của con ăn xin đó mà thượng tọa tự khinh, ra chú nguyện cho nó, thường ngày được tiền tại sao không như vậy?” Thượng tọa lại chừa nửa phần ăn của mình để cho người con gái đó. Mọi người thấy thượng tọa cho nhiều nên họ cũng cho nhiều. Người con gái lúc ấy được một quải đồ ăn to, trong lòng rất vui: “Mình vừa mới bố thí mà đã đắc báo rồi.” Liền vác đồ ăn xuống núi đi về, tới một gốc cây nằm ngủ lấy sức.
Gặp lúc ấy vương đại phu nhân mất được bảy ngày, vua sai sứ giả đi khắp quốc giới tìm xem ai có phúc đức ứng làm phu nhân. Vị tướng sư xem bói và nói rằng dưới tán mây vàng kia hẳn là có hiền nhân. Bèn cùng tả hữu đi tới cây kia. Thấy người con gái đó nhan sắc nhuận trạch, có tướng phúc đức, cây lay tán mà bóng cô không đổi, tướng sư mới nói rằng, “Người nữ này phúc đức, làm phu nhân được.” Liền lấy nước thơm tắm rửa cho, lấy y phục phu nhân trao cho thì lành thay, y phục không rộng không chật, tương xứng với thân. Ngàn xe vạn ngựa, tả hữu dẫn đường đưa cô về cung. Vua thấy cô thì vui lên, tâm sanh kính trọng, được như vậy một thời gian trong lòng cô tự niệm, “Sở dĩ mình được phúc duyên giàu sang này là nhờ bố thí tiền. Chúng tăng ở đó có trọng ân với mình.” Liền bạch vua, “Ngày xưa thiếp vốn hạ tiện, nhờ hoàng thượng cất lên mà chỉ sau có một người, xin cho thiếp báo ơn chúng tăng.” Vua đáp, “tùy ý.” Phu nhân liền lấy xe chở đồ ăn thức uống và trân bảo đi tới núi đó, bố thí chư tăng đồ ăn xong lại lấy châu bảo bố thí. Vị thượng tọa không đứng lên, sai thầy duy-na chú nguyện chứ mình không ra chú nguyện. Vương phu nhân hỏi, “Tôi ngày xưa chỉ có hai cắc thì chú nguyện cho; nay cả xe trân bảo không chú nguyện cho sao?” Các thầy tì-khâu trẻ đều lấy vị thượng tọa làm lạ, ngày trước bần nữ lấy hai đồng tiền bố thí thì chú nguyện, nay vương phu nhân đưa xe tải trân bảo tới thì không chú nguyện, hay là vì già cả?
Lúc ấy thượng tọa liền diễn thuyết chánh pháp cho vương phu nhân, “Phu nhân trong lòng trách ta, ‘Ngày trước bố thí hai đồng tiền thì chú nguyện, nay xe đưa trân bảo tới không chú nguyện cho.’ Trong Phật pháp của ta không quý trân bảo, chỉ quý thiện tâm. Phu nhân ngày trước thí lưỡng tiền thiện tâm rất lớn, nay thí trân bảo thì cái tôi cống cao, vì vậy mà ta không chú nguyện cho. Các thầy trẻ cũng chớ trách ta, các thầy phải thâm giải tâm xuất gia.” Các thầy tăng trẻ ai cũng tự lấy làm xấu hổ và đắc quả tu-đà-hoàn. Vương phu nhân nghe pháp, ăn năn hoan hỉ cũng đắc quả tu-đà-hoàn. Nghe pháp xong tác lễ rồi về.
Văn
昔晝闇山中，多諸賢聖隱居眾僧。諸方國土，聞彼山名，供養者眾。有一長者，將諸眷屬，往送供養。有一貧窮乞索女人，作是念言：「今諸長者，送供詣山，必欲作會，我當往乞。」便向山中。既到山已，見向長者，設種種饌，供養眾僧，私自思惟：「彼人先世修福，今日富貴，今復重作功德將勝；我先世不作，今世貧苦，今若不作，未來轉劇。」思惟此已，啼哭不樂，又自念言：「我曾糞中，拾得兩錢，恒常寶惜，以俟乞索不如意時，當貿飲食用自存活。今當持以布施眾僧，分一二日不得飲食，終不能死。」伺僧食訖，捉此兩錢即便布施。彼山僧法，人有施者，維那僧前立為呪願。當於爾時，上座不聽維那呪願，自為呪願。諸下坐等，深生慊心，而作此念：「得彼乞女兩枚小錢，上座自輕，為其呪願，如常見錢，何以不爾？」上座尋時，留半分食，與此女人。諸人見上座多與，人人多與。此女時得重擔飲食，極大歡喜：「我適布施，今以得報。」即擔飲食還出山去，到一樹下，眠臥止息。
會值王大夫人亡來七日，王遣使者，按行國界，誰有福德？應為夫人。相師占言此黃雲蓋下，必有賢人。即共相將，至彼樹下。見彼女人，顏色潤澤，有福德相，樹為曲蔭，光影不移，相師言：「此女人福德，堪為夫人。」即以香湯沐浴，與夫人衣服，不大不小與身相稱，千乘萬騎，左右導從，將來至宮。王見歡喜，心生敬重，如是數時，私自念言：「我所以得是富福緣，以施錢故。今彼眾僧，便為於我有大重恩。」即白王言：「我先斯賤，王見拔擢 ，得為人次，聽我報彼眾僧之恩。」王言：「隨意。」夫人即時，車載飲食及以珍寶，往到彼山施僧食訖，以寶布施。上座不起，遣維那呪願，不自呪願。王夫人言：「我昔兩錢，為我呪願；今車載珍寶，不為我呪願？」諸年少比丘，皆慊上坐，先貧女人，以兩錢布施，為其呪願，今王夫人，車載珍寶，不為呪願，為老耄耶？
爾時上座，即為王夫人，演說正法語言：「夫人！心念慊我：『先以兩錢施時，為我呪願，今車載珍寶，不為呪願。』我佛法中，不貴珍寶，唯貴善心。夫人！先施兩錢之時，善心極勝，後施珍寶，吾我貢高，是以我今不與呪願。年少道人！亦莫慊我，汝當深解出家之心。」諸年少道人，各自慚愧，皆得須陀洹道。王夫人聽法，慚愧歡喜，亦得須陀洹道。聽法已訖，作禮而去。
Âm
Bần Nữ Dĩ Lưỡng Tiền Bố Thí Tức Hoạch Báo Duyên
Tích Trú-ám San trung, đa chư hiền thánh ẩn cư chúng tăng. Chư phương quốc thổ, văn bỉ san danh, cung dưỡng giả chúng. Hữu nhất trưởng giả, tương chư quyến thuộc, vãng tống cung dưỡng. Hữu nhất bần cùng khất sách nữ nhân, tác thị niệm ngôn, “Kim chư trưởng giả, tống cung nghệ san, tất dục tác hội, ngã đương vãng khất.” Tiện hướng san trung. Kí đáo san dĩ, kiến hướng trưởng giả, thiết chủng chủng soạn, cung dưỡng chúng tăng, tư tự tư duy, “Bỉ nhân tiên thế tu phúc, kim nhật phú quý, kim phục trùng tác công đức tương thắng; ngã tiên thế bất tác, kim thế bần khổ, kim nhược bất tác, vị lai chuyển kịch.” Tư duy thử dĩ, đề khốc bất lạc, hựu tự niệm ngôn, “Ngã tằng phẩn trung thập đắc lưỡng tiền, hằng thường bảo tích, dĩ sĩ khất sách bất như ý thì đương mậu ẩm thực dụng tự tồn hoạt. Kim đương trì dĩ bố thí chúng tăng, phận nhất nhị nhật bất đắc ẩm thực chung bất năng tử.” Tí tăng thực cật, tróc thử lưỡng tiền tức tiện bố thí. Bỉ san tăng pháp nhân hữu thí giả duy-na tăng tiền lập vi chú nguyện. Đương ư nhĩ thời thượng tọa bất thính duy-na chú nguyện, tự vi chú nguyện. Chư hạ tọa đẳng thâm sanh khiểm tâm, nhi tác thử niệm, “Đắc bỉ khất nữ lưỡng mai tiểu tiền thượng tọa tự khinh, vi kì chú nguyện, như thường kiến tiền, hà dĩ bất nhĩ?” Thượng tọa tầm thì, lưu bán phần thực, dữ thử nữ nhân. Chư nhân kiến thượng tọa đa dữ, nhân nhân đa dữ. Thử nữ thì đắc trọng đảm ẩm thực, cực đại hoan hỉ, “Ngã thích bố thí kim dĩ đắc báo.” Tức đảm ẩm thực hoàn xuất san khứ, đáo nhất thụ hạ miên ngọa chỉ tức.
Hội trị vương đại phu nhân vong lai thất nhật, vương khiển sứ giả, án hành quốc giới, thùy hữu phúc đức ứng vi phu nhân. Tướng sư chiêm ngôn thử hoàng vân cái hạ, tất hữu hiền nhân. Tức cộng tương tương, chí bỉ thụ hạ. Kiến bỉ nữ nhân, nhan sắc nhuận trạch, hữu phúc đức tướng, thụ vi khúc ấm, quang ảnh bất di, tướng sư ngôn, “Thử nữ nhân phúc đức, kham vi phu nhân.” Tức dĩ hương thang mộc dục, dữ phu nhân y phục, bất đại bất tiểu dữ thân tương xứng, thiên thừa vạn kị, tả hữu đạo tòng, tương lai chí cung. Vương kiến hoan hỉ, tâm sanh kính trọng, như thị số thì, tư tự niệm ngôn, “Ngã sở dĩ đắc thị phú phúc duyên, dĩ thí tiền cố. Kim bỉ chúng tăng, tiện vi ư ngã hữu đại trọng ân.” Tức bạch vương ngôn, “Ngã tiên tư tiện, vương kiến bạt trạc, đắc vi nhân thứ, thính ngã báo bỉ chúng tăng chi ân.” Vương ngôn, “tùy ý.” Phu nhân tức thì, xa tải ẩm thực cập dĩ trân bảo, vãng đáo bỉ san thí tăng thực cật, dĩ bảo bố thí. Thượng tọa bất khởi, khiển duy-na chú nguyện, bất tự chú nguyện. Vương phu nhân ngôn, “Ngã tích lưỡng tiền, vi ngã chú nguyện; kim xa tải trân bảo, bất vi ngã chú nguyện?” Chư niên thiếu tì-khâu, giai khiểm thượng tọa, tiên bần nữ nhân, dĩ lưỡng tiền bố thí, vi kì chú nguyện, kim vương phu nhân, xa tải trân bảo, bất vi chú nguyện, vi lão mạo da?
Nhĩ thời thượng tọa, tức vi vương phu nhân, diễn thuyết chánh pháp ngữ ngôn, “Phu nhân, tâm niệm khiểm ngã, ‘tiên dĩ lưỡng tiền thí thì, vi ngã chú nguyện, kim xa tải trân bảo, bất vi chú nguyện.’ Ngã Phật pháp trung, bất quý trân bảo, duy quý thiện tâm. Phu nhân, tiên thí lưỡng tiền chi thì, thiện tâm cực thắng, hậu thí trân bảo, ngô ngã cống cao, thị dĩ ngã kim bất dữ chú nguyện. Niên thiếu đạo nhân, diệc mạc khiểm ngã, nhữ đương thâm giải xuất gia chi tâm.” Chư niên thiếu đạo nhân, các tự tàm quý, giai đắc tu-đà-hoàn đạo. Vương phu nhân thính pháp, tàm quý hoan hỉ diệc đắc tu-đà-hoàn đạo. Thính pháp dĩ cật tác lễ nhi khứ.
雜寶藏經第卷
Comments
Post a Comment